Algemene Beschouwingen
Voorzitter,
Het zijn roerige tijden, voor Woudenberg, voor Nederland, voor de hele wereld. We leven in onzekere tijden door een virus dat over de wereld waart en waar we geen grip op hebben. Een virus dat we met elkaar moeten bestrijden, de vraag is alleen hoe?
We dachten deze zomer dat we het virus onder controle hadden, langzaam maar zeker werd Nederland na de lockdown weer opgestart. De scholen gingen weer open, we konden weer wat makkelijker reizen van A naar B. Thuiswerken was niet meer strikt de norm.
En dan ineens worden we weer geconfronteerd met oplopende besmettingscijfers, ziekenhuizen die de zorg niet meer op de juiste manier kunnen verlenen, IC’s die zich weer gaan voorbereiden op drukke tijden….. De onzekerheid is weer in alle hevigheid terug…. We gaan weer meer thuiswerken, we moeten weer met kleinere groepen samenkomen, Gaan we straks weer terug naar de situatie van half maart???
In de periode van de lockdown, heb ik me diverse malen afgevraagd: wat is nu echt belangrijk in het leven, waar houd ik me aan vast. Is welvaart leidend? Of kunnen we ook met minder af. Voor mij staat mijn geloof in God bovenaan. Hij houdt alles in Zijn hand en is overal bij. Anderen zullen hun gezondheid voorop stellen, maar wat als je ziet, dat je bedrijf op omvallen staat, of als je baan onzeker is….
In de lockdown heb ik me ook afgevraagd: waar zijn we nu op Woudenbergse schaal mee bezig? Veel zaken werden landelijk geregeld, maar Voorzitter, wat werd ik blij van de initiatieven die groot of klein werden genomen om mensen te ondersteunen, om te voorkomen dat mensen eenzaam werden. Initiatieven om jongeren te ondersteunen om hen te laten zien dat ze niet alleen zijn.
We waren bezorgd om kinderen die niet naar school konden, terwijl dat voor hen een belangrijke, veilige en vertrouwde omgeving was. Wat zijn we blij met de initiatieven die werden genomen om deze kinderen op te vangen.
De lockdown bracht ook rust bij kinderen, die nu rustig thuis achter de laptop aan hun schoolwerk konden werken, weg van alle prikkels die er zijn op school of onderweg naar school.
De lockdown heeft ons ook op digitaal vlak veel gebracht. Waarom altijd maar in zaaltjes bij elkaar komen om te overleggen, als het ook digitaal kan. Ik moet zeggen we zijn er creatief van geworden, we pakken minder de auto of het vliegtuig.
Allemaal dingen die we ook na Corona kunnen blijven volhouden en die goed zijn voor onze leefomgeving.
En dan nu weer over tot de orde van de dag? De dingen die ons dagelijks bezighouden. De zaken die goed zijn voor Woudenberg.
Zo hebben we vanavond al wat onderwerpen besproken en gaan we ons nu richten op de begroting voor 2021 en de meerjarenbegroting tot en met 2024.
Een begroting die is opgesteld aan de hand van een motie die in juli bij de kadernota werd aangenomen. Deze motie gaf een volgorde aan in belangrijkheid.
- Eerst financiën van het Rijk
- Bezuinigingen
- OZB verhogen
Op die manier heeft onze fractie ook gekeken naar deze begroting en komen wij tot een aantal aandachtspunten.
1. Bijdrage van het Rijk
We constateren dat er nog weinig reactie komt van het rijk. Minister Olongren zegt een aantal onderzoeken toe en tot die tijd, moeten we het maar uitzoeken.
Het gemeentefonds wordt herijkt ook dat is een opgave die logisch is, gezien het ingewikkelde rekenschema wat er aan ten grondslag ligt, maar het zal niet positief uitpakken voor Woudenberg. Deze begroting sorteert voor op datgene wat de herijking ons zal brengen. Mede deze herijking zorgt voor de niet sluitende begroting. In juni waren er in de provincie Utrecht nog 18 gemeenten die aangeven de boel niet sluitend te krijgen. Nu zijn dat er nog maar enkele. Doen zij aan struisvogelpolitiek? De mededeling is nog niet officieel gedaan, dus we houden er nu nog maar geen rekening mee? Is dat wel reëel begroten? De gedeputeerde vindt van wel. Waarom doen wij het dan niet? Zomaar een vraag die je kunt stellen. Maar Voorzitter, de ChristenUnie is voor reëel begroten en niet voor struisvogelpolitiek. Laat maar zien, wat de gevolgen kunnen zijn!
We hebben met elkaar afgesproken overal waar we kunnen, provinciaal, landelijk bij onze fracties aan te dringen op de noodzaak van extra geld. Geen extra geld, betekent dat we onze reserves opmaken, voorzieningen wellicht moeten sluiten… of kiezen we ervoor om een begroting in te dienen die niet sluitend is? Daarmee geven we een krachtig signaal af richting de minister: het water staat ons aan de lippen! We kunnen het niet meer zelf.
(Bijzonder is wel dat het eerste punt uit de motie, gedegradeerd is naar punt 9 in het Raadsbesluit. Blijkbaar vindt het college dit eerste punt toch niet meer zo belangrijk)
2. Bezuinigingen
Het tweede onderdeel is bezuinigingen. De grootste tekorten vinden we in programma 1. Wat ons betreft dan ook niet meer dan wenselijk dat daar als eerste wordt ingegrepen. In de afgelopen jaren is er al veel gedaan om het tekort in de hand te houden. Er is in totaal
€ 2.500.000 vanuit de reserves naar het sociaal domein gegaan. Efficiency maatregelen zijn getroffen. Toch blijkt het lastig om grip op dit programma te krijgen.
Na de eerder genoemde maatregelen die niet voldoende effect blijken te hebben is het nu dan tijd voor echt bezuinigen Helaas zullen we nu wellicht aan de knoppen van de kwaliteit moeten gaan draaien. Zoals in het coalitie akkoord is benoemd zullen we dit doen middels een bezuinigingsdialoog. Wat ons betreft zal de bezuinigingsdialoog ook een bijdrage leveren aan de transformatie van het Sociaal Domein. Tijdens de dialoog zal de vraag op tafel komen: heb je het nodig en niet heb je er recht op? De ChristenUnie heeft het al vaker gezegd: we vinden dat er een andere manier van denken moet komen. Pas als we er als samenleving niet uitkomen, is de gemeente het laatste vangnet. Samen zullen we voor onze jongeren en ouderen moeten zorgen. Het moet normaal worden, dat we ons bemoeien met elkaars leven en dan niet met een wijzend vingertje, maar met een arm om de schouder.
Met elkaar bemoeien zoals we dat deden tijdens de lockdown eerder dit jaar. Er voor elkaar zijn.
Een bezuinigingsdialoog opstarten betekent ook dat we het als raad uit handen geven. We doen een stapje terug, zodat de samenleving het zelf kan bedenken. Dat er begrip komt voor elkaar. Dat er met elkaar nagedacht wordt over hoe willen we Woudenberg zijn voor elkaar? En als we daar uit zijn: wat betekent dat dan voor de verdeling van het geld dat beschikbaar is.? Wat ons betreft zijn er in het voorstel voor de bezuinigingsdialoog voldoende kaders meegegeven om met elkaar in gesprek te gaan. We zien uit naar de uitkomsten van deze dialoog.
Het college doet een voorstel om de bezuinigingsdialoog in tweeën te knippen. Een voorstel dat we enerzijds wel begrijpen. Het is lastig om een bezuinigingsdialoog op te starten zonder dat je concrete bedragen kent. Maar voorzitter, misschien is die tweede stap ook wel anders op te lossen. Want dat er aktie moet worden ondernomen is wel duidelijk.
Wanneer je gaten in het dak van je huis hebt en je ziet een regenbui aankomen, dan begin je met het dichten van het grootste gat (in dit geval het sociaal domein). De andere gaten komen wel. Je kunt afwachten welke schade de bui geeft, maar je kunt ook alvast terwijl het regent beginnen met het dichten van de andere gaten.
Hoe zinvol is een tweede bezuinigingsdialoog, hoeveel beïnvloedbare posten zitten er nog in programma 2 t.m 4? Hoeveel onderwerpen zitten er in deze programma’s die door onze inwoners overgenomen of anders ingericht kunnen worden.
Kortom daar zijn we nog niet uit. En dan het derde deel van de motie
3. Verhogen OZB
Een onderdeel dat niet overal met evenveel enthousiasme zal worden ontvangen. Ook de ChristenUnie is voorstander om de OZB met alleen de inflatiecorrectie te verhogen. Maar we zien nu dat een substantiële verhoging in 1 x onontkoombaar is. Daar komt bij voorzitter, dat wanneer wij onder verscherpt toezicht komen te staan, de OZB meteen een aandachtspunt wordt van de provincie. De ChristenUnie houdt dan liever op dat punt zelf de regie in handen en dat betekent een forse verhoging van de OZB.
Daarnaast is het wat ons betreft ook een christelijke gedachte: de breedste schouders, dragen de zwaarste lasten. Waarom alleen de OZB verhogen? Denken we met elkaar ook over het verhogen van toeristenbelasting, hondenbelasting? Kortom voorzitter, ook daar zijn nog genoeg punten om te overdenken.
Als laatste voorzitter:
De huidige tijden zijn niet eenvoudig, maar samen kunnen we er het beste van maken en kunnen we Woudenberg beter uit deze crisis laten komen. We wensen elkaar en het college, daarbij Gods zegen toe.